Юзаф Эльснер

Юзаф Ксаверы Э́льснер польск.: Józef Ksawery Elsner
польск.: Józef Elsner
Партрэт Эльснера (каля 1853)
Асноўная інфармацыя
Дата нараджэння	1 чэрвеня 1769(1769-06-01)[…]
Месца нараджэння	Гродкаў, Гміна Гродкаў, Бжэгскі павет, Апольскае ваяводства, Польшча
Дата смерці	18 красавіка 1854(1854-04-18) (84 гады)
Месца смерці	Варшава, Царства Польскае, Расійская імперыя
Месца пахавання	Старыя Павонзкі
Краіна	Расійская імперыя Рэч Паспалітая
Месца працы	Музычны ўніверсітэт імя Фрэдэрыка Шапена
Музычная дзейнасць
Прафесіі	дырыжор, кампазітар, музыказнавец, музычны педагог, тэарэтык музыкі
Інструменты	скрыпка
Жанры	опера, літургічная музыка[d], сімфонія і класічная музыка
Выхаванцы	Віктар Кажынскі, Фрыдэрык Шапен і August Freyer[d]
Грамадская дзейнасць
Член у	Варшаўскае таварыства сяброў навук[d]
Узнагароды	Ордэн Святога Станіслава (1823)
Аўтограф
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Юзаф Ксаверы Э́льснер (польск.: Józef Ksawery Elsner, 1 чэрвеня 1769, г. Гродкаў, Польшча — 18 красавіка 1854) — польскі кампазітар, дырыжор, педагог. Паслядоўнік традыцый венскай класічнай школы, прадстаўнік ранняга польскага рамантызму.

Біяграфія

Быў пеўчым у касцёле ў Вроцлаве, дзе атрымаў музычную адукацыю.

З 1792 года — дырыжор аркестра Нямецкага опернага тэатра ў Львове, з 1799 года — дырэктар «Tэатра Нарадовага» ў Варшаве.

У 1823 годзе кампазітар быў узнагароджаны ордэнам Святога Станіслава.

У 1824—1831 гадах — прафесар Варшаўскага ўніверсітэта, адначасова з 1826 года — кіраўнік Галоўнай музычнай школы.

Заснавальнік Кансерваторыі музыкі і дэкламацыі ў 1821 годзе ў Варшаве.

Упершыню ў гісторыі польскай оперы ў тэмах сваіх твораў выкарыстаў нацыянальны музычны фальклор: оперы «Ведзьмы з Лысай гары, ці Лешак Белы» (паст. 1809), «Кароль Лакетэк, ці Віслічанкі» (паст. 1818).

Сярод іншых твораў: культавая музыка, 3 араторыі, 55 кантат, 3 месы для салістаў, хору і аркестра, 5 сімфоній, камерна-інструментальныя ансамблі, творы для фартэпіяна, хары (каля 100 xаралаў), музыка для драматычнага тэатра і інш.

Аўтар тэарэтычных прац. Рэдактар і выдавец зборнікаў польскіх народных песень, інструментальных твораў.

Сярод знакамітых вучняў — Ф.Шапэн і Ігнацы Фелікс Дабжынскі.

Літаратура

• Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн